تاکنون مقاله های متعددی درباره مفهوم، کاربرد و ابزارهای مورد استفاده برای مجازی سازی ارائه شده است. در این مقاله به مفاهیم اصلی و کاربردهای این محیط اشاره شده و همچنین ابزارهای مختلف مورد استفاده در این محیط در سطح کاربردهای تجاری و سازمانی مورد مقایسه قرار گرفته اند. اما به دلایل مختلف کاربران کمی هستند که استفاده از این فناوری را به طور عملی تجربه کرده باشند. از این رو، تصمیم گرفتم در این مقاله اولین سنگ بنای استفاده از ابزارهای مجازی سازی را ارائه دهم.این مقاله در مورد ابزار ارائه شده توسط معتبرترین شرکت ارائه دهنده محصولات مجازی سازی، یعنی شرکت آموزش vmware است.
این شرکت محصولات مختلفی را در مقیاس های کوچک تا کاربردهای سازمانی گسترده ارائه داده است و از شرکت های پیشرو در این زمینه به شمار می آید. نرم افزار VMWareESX 3.5 این شرکت در حال حاضر به طور گسترده در محیط های عملیاتی متوسط به کار می رود، اما همان طور که گفتیم این مقاله قرار است برای کاربران مبتدی در این زمینه به عنوان قدم اول ورود به دنیای مجازی سازی عمل کند. از این رو، به جای نرم افزار فوق که به منابع سخت افزاری خاصی نیاز دارد، به سراغ محصول عمومی تر این شرکت یعنی آموزش vmware می رویم.
این محصول هم برای محیط ویندوز و هم محیط لینوکس ارائه شده است و بعد از نصب آن می توانید سخت افزار مجازی را برای نصب یک سیستم عامل دیگر از داس و ویندوز گرفته تا لینوکس و یونیکس فراهم آورید.نگارش های مختلف آموزش vmware و کاربرد هریک
شرکت آموزش vmware به طور کلی دو نرم افزار مطرح را ارائه می دهد. نرم افزار اول به یک سیستم عامل میزبان نیاز دارد و روی آن نصب می شود. سپس این امکان را برای شما فراهم می کند که بتوانید یک یا چند محیط سخت افزاری مجازی را ایجاد کرده و در آن محیط مجازی سیستم عامل مورد نظر خود را نصب کنید. این روش برای کاربردهای خانگی سودمند است. در این مقاله نسخه ذکر شده را بررسی خواهیم کرد. نرم افزار دوم در عمل ترکیبی از یک سیستم عامل سبک و محیط مجازی سازی است، به این ترتیب که یک لایه نرم افزاری مجازی و کم حجم روی سخت افزار نصب می شود و به شما این امکان را می دهد که چندین محیط سخت افزاری مجازی ایجاد کنید. به این ترتیب، سرعت دسترسی سیستم عامل های نصب شده در این محیط مجازی به سخت افزارهای سیستمی بسیار بالاتر است؛ در نتیجه کارایی و سرعت بسیار بالاتری نیز دارد.تهیه نرم افزار
برای عملیاتی کردن سناریوهای این مقابله به نرم افزار آموزش vmware نیازمند هستید که می توانید آن را از بازار تهیه کنید یا نگارش آزمایشی آن را از سایت شرکت، دریافت کنید. البته، در صورتی که به هر دلیلی باید مسئله مالکیت معنوی را رعایت کنید می توانید بعد از نصب و تولید سخت افزار و سیستم عامل مجازی آن را توسط نرم افزار دیگری به نام VMWare Player اجرا کنید. از آنجا که نمی خواهم باعث دردسر احتمالی برای کاربران محترم شوم، بر این مسئله تاکید ندارم، اما می توانید نرم افزار فوق را از طریق سایت شرکت آموزش vmware ، به صورت رایگان در اختیار داشته باشید. گرچه به واسطه عدم پرداخت هزینه واقعی نرم افزار به شما پیشنهاد می کنم از همان نسخه Workstation که قابلیت تولید محیط مجازی را نیز دارد، استفاده کنید.نصب نرم افزار
نصب نرم افزار نکته خاصی ندارد. کافی است روی برنامه نصب دوبار کلیک کرده و همانند بسیاری از برنامه ها، با چند بار انتخاب دکمه Next فرآیند نصب را کامل کنید. شکل های 1 تا 3 خلاصه ای از نصب نرم افزار را نشان می دهد.پیکربندی و ایجاد یک محیط سخت افزاری مجازی
در این مرحله کار جدیدی را آغاز می کنید که البته بسیار آسان تر از آن است که تصور می کنید. می خواهیم یک محیط سخت افزاری مجازی ایجاد کنیم. برای این کار روش های مختلفی وجود دارد ساده ترین راه این است که به ترتیب دکمه های File و New و New Machine را انتخاب کنید و در کادر محاوره ظاهر شده مطابق با شکل های 4 تا 11 عمل کنید. توجه داشته باشید که در شکل های 6 و 7 نوع سیستم عاملی که می خواهید در این محیط سخت افزاری مجازی نصب کنید، پرسیده می شود. این کادر محاوره شامل معروف ترین سیستم عامل ها است، از نگارش های مختلف ویندوز گرفته تا معتبرترین نگارش های لینوکس.
در این صفحه من سیستم عامل Win XP Pro نوع 32 بیتی را تعیین کرده و Next را انتخاب می کنم. توجه داشته باشید که سیستم عامل های مجازی به دو روش Para و Hardware به پردازنده سیستم دسترسی دارند که حالت سخت افزاری فقط در مورد پردازنده های نسل Core و پردازنده های معادل از خانواده AMD قابل استفاده است، زیرا این روش به یک فلگ خاص در داخل پردازنده وابسته است که در نسل قبلی پردازنده ها وجود نداشت. در مورد حالت سیستم عامل های 64 بیتی در فهرست فوق نیز با احتیاط عمل کنید.
این سیستم عامل ها در حالت Para عمل نمی کنند و در حالت Hardware نیز در صورت استفاده از سیستم عامل میزبان از نوع 32 بیتی، به ازای بعضی از پردازنده های 64 بیتی، مشکل ساز خواهند شد. در سایر مراحل نصب، تنظیمات سخت افزارهای مجازی مختلف نظیر پردازنده، حافظه، هارد دیسک، کارت شبکه و ... ارائه می شود که فعلاً به حالت پیش فرض بسنده می کنیم، اما هریک می تواند مطابق نیاز شما تغییر کند، به عنوان مثال می توانید به جای 256 مگابایت حافظه پیش فرض، مقدار بیشتری مثلاً 1 گیگابایت از حافظه سیستم را به محیط سخت افزاری مجازی اختصاص دهید یا اگر پردازنده شما دو هسته است به جای یک هسته آن حالت پیش فرض است، امکان استفاده از هر دو هسته را برای پیاده سازی محیط مجازی فراهم کنید. تنظیمات هارددیسک نیز بسیار متنوع است که از تغییر حجم هارد دیسک و به تبع آن تغییر اندازه فایل هایی که قرار است به عنوان هارد عمل کنند تا امکان استفاده مستقیم از دیسک ها یا درایوهای فیزیکی به عنوان دیسک سیستم عامل مجازی را شامل می شود.
در این مورد همان طور که در انتهای پاراگراف به آن اشاره خواهم کرد، تغییرات کمی ایجاد می کنیم. در مورد درایو CD و DVD نیز حالت های مختلفی در اختیار شما است، نظیر استفاده از یک فایل ISO به عنوان درایو CD یا دسترسی مستقیم به CD/DVD Drive سیستم. این مورد نیز به حالت پیش فرض باقی می ماند، اما اگر شما از مدیاهای جانبی فایل های Backup از نوع ISO تهیه کرده اید می توانید به طور مستقیم آن ها را به عنوان یک درایو به ماشین مجازی معرفی کنید که بهتر است این کار را به زمانی دیگر و بعد از نصب اولین سیستم عامل موکول کنید.
تنها چیزی که آن را تغییر می دهم محل ایجاد هارد دیسک مرتبط با ماشین مجازی است. به شما نیز پیشنهاد می کنم این کار را انجام دهید. اگر بیش از یک دیسک دارید هارد دیسک ماشین مجازی را روی دیسکی که سیستم عامل روی آن نصب نشده است، ایجاد کنید. اگر فقط یک دیسک دارید که چندین درایو روی آن ایجاد شده، در این صورت برای عمل فوق از پارتیشنی غیر از محل نصب سیستم عامل میزبان استفاده کنید. رعایت این نکته برای افزایش کارایی ماشین مجازی بسیار مهم است. چنان که من همیشه ماشین مجازی را روی دیسک دوم یا درایو مجزا از محل نصب سیستم عامل میزبان، قرار می دهم.
نصب سیستم عامل در سخت افزار مجازی
حال نوبت به نصب سیستم عامل می رسد. برای این کار کافی است به همان ترتیبی عمل کنید که در مورد یک PC واقعی انجام می دادید.حتی در صورتی که تاکنون ویندوز نصب نکرده اید، می توانید از این محیط مجازی به عنوان محیط یادگیری نصب ویندوز استفاده کنید، بدون آن که نگران صدمه دیدن اطلاعات خود باشید، زیرا ماشین مجازی برنامه نصب را در فایل های مجازی خود انجام می دهد و هیچ کاری با دیسک واقعی و اطلاعات آن ندارد. برای شروع ابتدا CD یا DVD سیستم عامل مورد نظر (در اینجا ویندوز) را در درایو قرار دهید. سپس با استفاده از دکمه Power در نوار ابزار بالای نرم افزارآموزش vmware یا منوی VM و Power و Power Onn، ماشین مجازی را روشن کنید. به این ترتیب، ماشین مجازی هنگام راه اندازی به صورت پیش فرض ابتدا به سراغ CD/DVD Drivee می رود و صفحه نصب ویندوز را نشان می دهد. از اینجا به بعد همه چیز مانند نصب یک OS واقعی است که مطابق با شکل های 12 تا 19 در اختیار شما قرار گرفته است. حتی این نکته نیز بسیار جالب است که هنگام راه اندازی سیستم مجازی می توانید با دکمه F2 به سراغ محیط تنظیم BIOS سخت افزار مجازی رفته و همه کارهایی که در یک ماشین واقعی انجام می شود، نظیر تغییر درایو راه اندازی پیش فرض و ... را در آنجا انجام دهید.دکمه های میان بر و ارتقای سیستم عامل محیط مجازی برای اشتراک داده ها با سیستم میزبان
دقت کنید که با کلیک در داخل پنجره ارائه شده، محدوده عمل صفحه کلید و ماوس به داخل این پنجره محدود می شود و برای آزاد کردن آن ها باید از دکمه ترکیبی Ctrl و Alt استفاده کنید. از جمله موارد دیگر استفاده از دکمه ترکیبی Ctrl+Alt+Del است که پنجره محیط مجازی را به صورت Full Screen نمایش می دهد و هیچ اثری از صفحه نمایش سیستم میزبان باقی نمی ماند. برای خروج از این حالت کافی است دوباره از همان کلید ترکیبی استفاده کنید. بعد از تکمیل شدن نصب سیستم عامل مجازی می توانید با نصب یک نرم افزار که آموزش vmware نیز شما را به نصب آن ترغیب می کند، شرایطی ایجاد کنید که دیگر مکان نمای ماوس در داخل محدوده سیستم عامل مجازی اسیر نشود و حتی امکان کپی فایل و متن از ماشین مجازی به ماشین اصلی از طریق Drag&Drop فراهم می شود. از آنجا که سیستم عامل در ماشین مجازی همانند نصب سیستم عامل در ماشین واقعی است، شکل های این قسمت تا حد ممکن به صورت خلاصه ارائه شده است. بعد از نصب سیستم عامل می توانید بسیاری از برنامه هایی که بار کمی دارند، نظیر آفیس و بسته به سخت افزار شما حتی محیط های برنامه نویسی را در این ماشین مجازی نصب و از آن ها استفاده کنید. مراحل نصب نرم افزار ارتقای کیفیت گرافیکی آموزش vmware نیز در قسمت های بعدی شرح داده خواهد شد.نحوه استفاده از یک ماشین مجازی از قبل آماده
ممکن است یکی از دوستان شما به روش فوق یک ماشین مجازی آماده کرده باشد و حتی بسیاری از برنامه های مورد نظر شما را در آن نصب کرده باشد یا آن که خودتان بخواهید ماشین مجازی ایجاد شده را روی سیستم دیگری استفاده کنید. برای این کار کافی است تا فایل های تولید شده به ازای هارد دیسک ماشین مجازی را به صورت پوشه حاوی آن ها از مبدأ کپی کرده و یک کپی از آن را در درایو مقصد به اصطلاح paste کنید. سپس از منوی برنامه به ترتیب گزینه های File و Open را انتخاب کرده و در پنجره ظاهر شده مسیر استقرار فایل ها را انتخاب کرده و تنها فایل از نوع مورد نظر برنامه را در مسیر فوق انتخاب کنید.توجه داشته باشید برنامه آموزش vmware ، هنگام روشن کردن ماشین مجازی متوجه تغییر محل فایل ها می شود و از شما سوالی پرسیده می شود، مبنی بر این که آیا این ماشین جا به جا شده یا کپی شده است. این کار به منظور تغییر دادن بعضی مولفه های منحصر به فرد به ازای هر ماشین از جمله آدرس MAC کارت شبکه پرسیده می شود تا در صورت راه اندازی همزمان هر دو ماشین اصلی و مجازی، هر دو ماشین مجازی همانند سیستم ها و سخت افزارهای واقعی، از این جهت منحصر به فرد باشند.کنترل نسخه های پشتیبان و بازگشت به حالت قبل
یکی از جالب ترین ویژگی های ماشین های مجازی امکان بازگشت به قبل است. به این ترتیب، در صورتی که سیستم عامل مجازی با ویروس آلوده شد یا آن که برنامه ای نصب کردید که سیستم عامل را دچار مشکل کرد، کافی است تا سیستم عامل را به وضعیت قبل از نصب آن برنامه یا آلودگی به ویروس بازگردانید. البته، برای این کار باید قبلاً نکته هایی را به عنوان Snapshot Point ایجاد کرده باشید. به شما پیشنهاد می کنم که به محض تکمیل شدن نصب سیستم عامل مجازی، آن را خاموش کرده و مطابق شکل های 20 تا 22، از آن SnapShot تهیه کنید. این کار را هرچند وقت یک بار و بعد از نصب برنامه های مهم تکرار کنید، اما توجه داشته باشید که تعداد این نقاط بازگشت زیاد نباشد، زیرا برنامه را کند می کند. از طرفی با این مشکل مواجه است که به مرور زمان و کارکردن با ماشین مجازی حجم فایل ها را افزایش می دهد، بدون آن که داده ای در آن ها قرار دهید. از این رو، بهتر است بعد از نصب سیستم عامل یا برنامه هایی که نصب آن ها زمان بر است، ماشین مجازی را خاموش کرده و بعد از بستن برنامه آموزش vmware ، از پوشه حاوی فایل برنامه یک کپی تهیه کنید. توجه داشته باشید که می توان از ماشین مجازی در حالت روشن نیز Snapshot تهیه کرد، اما این کار پیشنهاد نمی شود، زیرا بسیار کند است و از طرفی بازگشتن به این نوع Snapshot نیز کندتر است. روش بازگشتن به Restore Point ایجاد شده توسط Snapshot ها نیز در شکل 22 تشریح شده است.نحوه اعمال تغییرات در منابع اختصاص یافته به سخت افزار مجازی
حال که با ایجاد ماشین مجازی در حالت پیش فرض و نصب سیستم عامل و برنامه ها و مدیریت نقاط بازگشت آشنا شدید، نحوه تغییر در منابع سخت افزاری ماشین مجازی در قالب تصاویر و توضیحات مرتبط با آن ها، ارائه می شود. یکی از کاربردهای جالب نرم افزار، دسترسی مستقیم و استفاده اشتراکی از منابع با سیستم است که مراحل آن را در شکل های 23 تا 27 مشاهده می کنید.نصب VMWare Tools
اگر به نوار پایین پنجره VMWare توجه کنید، دائم با پیام اخطاری مبنی بر VMWare Tools not installed مواجه می شوید. ابزاری که به آن اشاره شده می تواند کیفیت رابط گرافیکی سیستم را به شدت ارتقاء دهد و بر نصب آن اکیداً توصیه می شود. نصب این برنامه بسیار ساده است؛ کافی است تا مطابق شکل 28 از منوی VM، گزینه Install VMWare Tools... را انتخاب کنید. از دیگر کاربردهای جالب این ابزار ایجاد شبکه محلی با کامپیوتر میزبان بدون دسترسی به شبکه سازمان است( شکل های 29 و 30).این قسمت نیز همانند قسمت قبل است. کاربرد آن به این صورت است که می توانید بین ماشین میزبان و ماشین یا حتی ماشین های مجازی یک شبکه داخلی ایجاد کنید که از محدوده کامپیوتر شما فراتر نرود تا اطلاعات خود را بین این ماشین ها مبادله کنید. از آنجا که توضیحات این قسمت در بخش تنظیم کارت شبکه آورده شده، بنابراین از تکرار آن خودداری می کنم و به همین نکته اکتفاء می کنم که برای این منظور در پنجره تنظیمات کارت شبکه، گزینه سوم را انتخاب می کنیم.سایر مولفه های سیستم نیز قابلیت تنظیم دارند. کافی است پس از تهیه کپی از فایل های ماشین مجازی یا حداقل تهیه یک Snapshot بعد از نصب سیستم عامل، خود را با این تغییرات درگیر کنید تا با نحوه انجام آن ها کاملاً آشنا شوید، به عنوان مثال، افزایش رم یا تغییر تعداد پردازنده مرکزی یا افزایش تعداد کارت شبکه، هریک از یک نوع و ...نحوه نصب نرم افزار در محیط لینوکس و نکته های خاص این سیستم عامل
نصب آموزش vmware در سیستم عامل لینوکس همانند بسیاری از موارد مشابه به روش اجاری دستوراتی در محیط Console صورت می گیرد و به طور کلی دشوارتر است. فایل نصب برنامه در محیط لینوکس در دو نوع روی سایت VMWare قرار دارد. فایل نوع Rpm را دریافت کنید. دقت داشته باشید که فایل مذکور با نوع سیستم عامل شما متناسب باشد، یعنی 32 بیتی یا 64 بیتی بودن آن را قبل از دریافت فایل، در نظر داشته باشید. نصب و پیکربندی برنامه به صورت زیر است:1- ابتدا از دستور [Rpm-Uvh[File_Name استفاده کنید. دقت کنید که یا دستور را در مسیر قرار گرفتن فایل اجرا کرده یا آن که در ذکر نام فایل، مسیر آن را نیز اضافه کنید. در استفاده درست از کلمات کوچک و بزرگ نیز دقت داشته باشید.2- بعد از نصب برنامه از مسیر user/bin/، فایل vmware-confil.pl را اجرا کنید. اجرای این دستور باید تحت کاربر Root اجرا شود و اجرای آن به روش های مختلف امکان پذیر است. از جمله ساده ترین حالت آن به این صورت است:user/bin/vmware-config.pl/با اجرای این دستور، سوالاتی مطرح می شود. همه آن ها را با استفاده از Enter، به حالت پیش فرض پاسخ دهید و در جاهایی نظیر تنظیم شبکه که اطلاعات آن به شما نمایش داده می شود، با استفاده از دکمه Q کار را ادامه دهید. در نهایت، صفحه User Licence Agreement نمایش داده می شود، در این مورد باید حتماً بعد از Q، عبارت yes را تایپ کرده و دکمه Enter را انتخاب کنید.3- بعد از تمام شدن نصب برنامه می توانید آن را با استفاده از دستور user/bin/vmware/ اجرا کنید یا آن که با استفاده از دستور Su و رمز کاربر Root و سپس استفاده از دستور VMWare، به محیطی دسترسی داشته باشید که بسیار شبیه محیط VMWare در محیط ویندوز است. در هر صورت استفاده از این برنامه و ایجاد ماشین مجازی در محیط لینوکس را تنها به کاربران حرفه ای پیشنهاد می کنم، زیرا مسائلی نظیر کنترل مجوز دسترسی به فایل ها و تنظیمات برنامه در محیط لینوکس برای کاربران عادی کمی دشوار است. به عنوان آخرین مرحله تصاویری از اجرای ماشین مجازی و محیط آموزش vmware در سیستم عامل لینوکس، نمایش داده می شود.
- ۹۶/۰۲/۲۸